Trải qua hơn 50 năm xây dựng và phát triển, hiện nay, Trường Đại học Vinh có 18 khoa đào tạo, 1 trường THPT chuyên, 1 trường mầm non thực hành, 1 viện nghiên cứu, 12 trung tâm với 41 ngành đào tạo bậc đại học, 28 chuyên ngành đào tạo thạc sỹ, 10 chuyên ngành đào tạo tiến sĩ. Học sinh, sinh viên (HS,SV) và học viên của Nhà trường đến từ 54 tỉnh thành trong cả nước với tổng số hiện tại trên 35.000 n
Cùng với các trường đại học lớn trong cả nước, năm học 2007– 2008, trường Đại học Vinh chuyển sang đào tạo theo học chế tín chỉ. Với hình thúc đào tạo này, người học hoàn toàn chủ động về kế hoạch học tập cũng như thời gian của mình cho cả khoá học và từng học kỳ. Do đặc thù số HS, SV ngoại trú chiếm trên 90% tổng số HS, SV của nhà trường, thường tự chủ về mặt thời gian sau giờ lên giảng đường, nên việc quản lý có nhiều khó khăn. Để khắc phục thực trạng này, lãnh đạo Nhà trường đã có nhiều chủ trương, giải pháp nhằm tạo được môi trường an ninh trật tự ổn định, chính trị tư tưởng trong sạch, lành mạnh, xây dựng nếp sống văn hoá sư phạm trong toàn trường. Từ chủ trương đúng đắn đó, mô hình SV ngoại trú tự quản ra đời và được triển khai ngay từ năm 2008 tại khối 7, phường Bến Thuỷ. Đây là khối phố có số lượng SV tạm trú đông. Qua khảo sát, tại đây có gần 50 chủ trọ, trên 160 ốt cho thuê với gần 700 phòng, số lượng HS,SV ở trọ là hơn 800 em.